“Alternatieven voor een gepland testeiland zijn mogelijk”

In het kader van de strijd tegen het stijgende zeeniveau wensen wij, als Groen Knokke-Heist, een standpunt te formuleren.

Wij steunen de plannen, die een herstel van het kust eco-systeem beogen, zoals het KAPPA plan. Niet alle voorstellen van dat plan lijken echter geschikt, want niet elke kuststrook is gebaat bij dezelfde maatregelen. In het KAPPA plan wordt een eiland aanzien als een mogelijke oplossing, maar Groen Knokke-Heist is van mening dat dergelijke maatregel enkel kan toegepast worden, waar de omgeving het toelaat.  Vooreerst heeft het KAPPA plan het over een duidelijke afbakening van bestemmingszones, terwijl in de plannen voor het eiland blijkbaar geen rekening wordt gehouden met de toeristische bestemming van onze kust.

Net als een zandmotor - een systeem, dat ook in het KAPPA plan is opgenomen - is een eiland te ingrijpend. In Nederland kan een zandmotor zijn nut bewijzen langs stukken ongerept strand en een eiland kan nuttig zijn waar er de ruimte voor is, maar hier voor onze kust lijkt dat niet de beste oplossing te zijn. Dit project heeft een snelle en ingrijpende impact op het deel van de zee, dat hier als recreatief aanzien wordt en de ingreep is tijdelijk in aanvang, maar kan later permanent worden.

Elders toegepaste technieken dienen grondig op voorhand bestudeerd te worden, vooraleer ze hier geïmplementeerd worden. De aanleg van een kunstmatig eiland voor ons strand roept bij ons vragen op.

De watersport wordt er ernstig door beperkt, doordat de estuaire vaart tussen Zeebrugge en Antwerpen door een nauw kanaal geduwd wordt, dat veel te dicht bij onze drukke stranden komt te liggen. Als er estuaire vaart moet plaats vinden, dient dat verder uit de kust te gebeuren, dan zulks nu het geval is in het voorstel van het testeiland.

Vanuit deze bezorgdheid zien we liefst onze vragen over de impact op voorhand beantwoord,  aangezien we denken dat de veranderingen die het eiland zal veroorzaken niet in enkele jaren weer ongedaan kunnen worden gemaakt en dat ze een blijvende impact kunnen hebben op onze watersportclubs en op ons kusttoerisme, alsmede zelfs op de natuur.

In de Canvasuitzending ‘De Afspraak’ van 19.09.2018 verdedigt Mevr. Marjolijn Haasnoot van Deltares het standpunt dat we nu best gaan voor een adaptieve aanpak, waarbij we doen wat op een bepaalde plaats mogelijk is. Maatregelen nemen op korte termijn, waar we later geen spijt van krijgen. Tegelijkertijd zand reserveren en plaats realiseren voor intergetijdengebieden voor het geval, dat de prognoses over de zeespiegelstijging de verkeerde kant op gaan.

Wij pleiten voor het realiseren van een biodynamische maritieme kustlijn met duidelijke ruimte voor recreatieve doeleinden. Dit kan harmonisch bijdragen tot een veiligere kust en tevens de economische schade voor de toeristische sector beperken.

Groen Knokke-Heist geeft de voorkeur aan maatregelen, die zowel op vlak van kustbescherming, als op ecologisch en op sociaal vlak scoren. Duurzaam toerisme is haalbaar en de mogelijkheden van kustbescherming zijn veelzijdig.

Uitschuifbare vloedschotten kunnen aangebracht worden, waar het niet anders kan, maar ook een dijkriool, die het water afvoert bij overstroming van de dijk, heeft in het  verleden al zijn nut bewezen.

Daarnaast bestaat er echter een verscheidenheid aan kleinschalige middelen. Het Kappa plan biedt die diversiteit aan middelen aan.

Wij vragen dan ook verdere studies, waarbij niet wordt ingezet op één grootschalig project, maar op meerdere elkaar aanvullende ingrepen. Hierbij willen we ook nog eens de opmerking maken dat we vooral moeten werken aan preventie en aan een degelijk beleid, dat gericht is op het beperken van broeikasgassen in de atmosfeer.

Het is voor iedereen duidelijk dat er iets moet gebeuren maar het zal een EN-EN verhaal moeten worden en niet een OF-OF!

Dat zandsuppletie geen blijvende oplossing biedt, daar zijn alle partijen van overtuigd. Het kwalitatief geschikte strandzand raakt op en wordt duurder. Het tweejaarlijkse opspuiten zorgt voor stranden, waar zich geen leven in kan nestelen. Het levert dode stranden op, waar het zand moeilijker op blijft liggen. Bij elke storm spoelen de investeringen weg.

Op dit moment is er een experiment lopende met schelpkokerwormen naast de Baai van Heist. Deze wormen bouwen 65 cm lange gangen, die door elkaar heen lopen en een netwerk vormen, dat het zand beter vasthoudt. Dit is een oplossing, die met kleine investeringen kan gerealiseerd worden. Ze heeft een langdurig effect op de structuur van onze stranden. Het is een deel van het totaal pakket aan mogelijke technieken om ons te beschermen tegen het stijgende water.

Het KAPPA plan biedt verscheidene alternatieve oplossingen en technieken, die een kleinere impact hebben. Bovendien kunnen ze, samen en strategisch ingeplant, de veiligheid tegen het stijgende zeewater garanderen.

Verder stelt het plan getijdengebieden voor, die dienen als waterberging, wat interessante natuurgebieden kan opleveren.

Kunstmatige riffen kunnen worden aangelegd in het verlengde van de golfbrekers op die plaatsen, waar ze de watersport niet hinderen. Een vijftal golfbrekers komt daarvoor in aanmerking, vooral aan het kwetsbare Albertstrand. De riffen zorgen er voor dat het zand minder snel migreert en dat tegelijk de opening naar zee mogelijk blijft voor de zeilsport.

Verder wordt in het plan de aanleg van een dynamische duinengordel voorzien. De gemeente is al  jaren bezig met de aanleg van ‘Duin-voor-Dijk’ en heeft daar goede ervaringen mee. De duinen werken als buffer tegen hoog water en vormen geen belemmering voor het toerisme, omdat de sociale functie zich aanpast door het trage verloop van de duinvorming. Dit wordt op korte termijn als weinig ingrijpend ervaren.

Zo krijgt de kustlijn ruimte om de natuurlijke zeeweringfunctie te laten herstellen en behouden we onze golfslag en zwemzones.

Wij zijn  voorstander van een strategisch milieu beheersplan, een onderzoek, dat verder gaat dan een milieu effecten rapport en een studie, die ook de effecten op mens en economie in rekening brengt. We ijveren ervoor dit alles te koppelen aan inzichten, die leiden naar duurzaam toerisme.

We hebben een complexe kuststrook, waar rekening moet gehouden worden met tal van belangen van zeer diverse aard. We mogen geen oplossing goedkeuren, die met deze diversiteit geen rekening  houdt.

Het plan van het Nederlandse studiebureau, dat in opdracht van de burgemeester opgesteld werd, bevat enkele gelijkaardige oplossingen, zoals het verlengen van de golfbrekers. Het gaat echter uit van de volledige verzanding van het strand van Heist en Duinbergen met een vloedlijn, die zal lopen van de uiterste top van de strekdam in Zeebrugge tot de bocht in de dijk aan het Rubensplein in Knokke. Een dergelijke massa zand, die er op natuurlijke wijze zal aanspoelen, zal zijn tijd nodig hebben. Intussen heeft de gemeente weer zandsuppletie voorzien in 2019.

Tenslotte is het ons niet duidelijk wat er moet gebeuren met de Paardenmarkt. Dit oude munitiedepot bevindt zich in de nabijheid van de geplande werken. Wij willen als betrokken gemeente geconsulteerd worden over een mogelijke opruiming ervan, omdat het een impact kan hebben op de waterkwaliteit. Nu is er slib neergeslagen, dat gecontamineerd is met arseen door het product ‘CLARK’. Wat gebeurt er, als dat in de waterstroom gaat circuleren?  En voor hoelang?