Bloemenrijke akkerranden bevinden zich tussen de akker en de afwateringsgracht en kunnen tussen 1 en 20 meter breed zijn.

Deze randen worden in de landbouw sinds de jaren ‘90 van de vorige eeuw gebruikt om een paar redenen : 

• zorgen dat er minder erosie is: door het niet meer tot aan de oever van beekjes en grachten te ploegen, maar er enkele meter van af te blijven, spoelt minder vruchtbare grond af.
• beperken van het uitspoelen van bemesting uit akkers.
• opvangen van reststoffen van sproeistoffen voor ze het oppervlaktewater vervuilen.

Landbouwers , die akkerranden aanleggen,  worden terecht vergoed. Dit gaat tot 1900 euro per hectare ingezaaide bloemenrijke akkerranden.

Onderzoek door de onderzoeksgroep rond Dave Goulson (universiteit Sussex) toont aan, dat de akkerranden inderdaad doen,  waarvoor ze bestemd zijn.  Ze filteren uit de bodem de reststoffen van glyfosaten, pesticiden en bemesting, voor die de beken kunnen vervuilen. 

Wat de akkerranden niet doen, is het opvangen van de diepere infiltratie van allerlei afbraakproducten van al die producten naar het grondwater/drinkwater toe. Als we van grondwater/oppervlaktewater drinkwater willen maken, zal dit er uit gefilterd moeten worden.  Of om kostenbesparend te werken, dusdanig verdund, dat die producten niet langer schadelijk geacht worden voor de volksgezondheid.

Wat is nu de invloed op bijen en vogels die deze akkerranden als voedingsgebied gebruiken?

Het stuifmeel uit dergelijke akkers bevat 7 keer meer schadelijke neonicotinoiden dan stuifmeel uit de ‘wilde’ natuur. Ook werden al afbraakproducten van glyfosaat (Round-up) in bijenkorven aangetroffen. Dit verstoort bij insecten de darmflora en het oriëntatievermogen. Bijen die zich niet meer kunnen oriënteren, vinden hun bijenkorf of de bloemen niet terug en sterven. 

Nogal wat akkervogels zoals veldleeuweriken, patrijzen komen in die akkerranden voedsel zoeken voor hun jongen. Die jongen krijgen dus ook een mix van chemicaliën binnen. De gevolgen daarvan zijn nog onduidelijk. 

Het is zeker hard nodig, dat we voorzichtiger omspringen met het beheer van akkerranden. Voor  Knokke-Heist een werkpunt! Zo is dit voorjaar een proefveld voor herbiciden gesignaleerd in natuurgebied, aan de rand van een waterwingebied en op 75 meter van een gemeentelijke bijentuin. 

Stefaan Brinckman

Gastauteur

Voorzitter Natuurpunt Knokke-Heist