Gezonde zeelucht niet zo gezond?
03 April 2024
De Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO) heeft op twee locaties in Knokke-Heist, in Zoute en Duinbergen, de concentraties PFAS in de lucht gemeten. Die stalen hebben ze vergeleken met de stadslucht van Borgerhout en de landelijke lucht in Dessel. Wat bleek? Aan zee lagen de waarden opvallend hoger dan in de andere gebieden.
PFAS zijn chemische stoffen die niet of nauwelijks op een natuurlijke wijze afbreken. Ze blijven dus jarenlang in het milieu en in ons lichaam aanwezig. Als je dagelijks een te hoge concentratie binnen krijgt, kan je hormoonbalans verstoord raken. Verder is er kans op verhoogde cholesterol, groeistoornissen en een verhoogd risico op kanker.
Iedereen herinnert zich ongetwijfeld nog de berichtgeving over de PFAS-vervuiling door chemiereus 3M in Zwijndrecht. Duizenden mensen, zelfs op kilometers afstand van het industrieterrein, lieten een bloedstaal nemen om na te gaan of er PFAS in hun lichaam aanwezig was.
PFAS worden vaak gebruikt voor het waterdicht maken van producten zoals regenjassen, of als vet- of vuilafstotende laag, bijvoorbeeld bij pannen. Het afvalwater dat geloosd wordt door de fabrieken die deze producten maken komt uiteindelijk in zee terecht. Het is vermoedelijk het zeeschuim dat verantwoordelijk is voor de PFAS in de lucht. Daar komt het water in contact met de lucht en de PFAS deeltjes worden zo de lucht in geslingerd.
De huidige concentraties PFAS zijn nog niet schadelijk voor de mens. Maar doordat PFAS nauwelijks afbreekbaar is, pleit Jacob de Boer, professor aan de Vrije Universiteit van Amsterdam, voor een onmiddellijke stopzetting van het gebruik van PFAS. De industrie staat hier weigerachtig tegenover omdat ze nog geen technisch alternatief hebben.
We zijn echter op een punt gekomen dat economisch handelen de natuur zo sterk aantast dat onze toekomst gevaar loopt. Er zijn nochtans alternatieven. Dus is het hoog tijd om de omslag te maken naar een alternatief en innovatief economisch model zoals beschreven in het boek 'Donuteconomie' van Kate Raworth. Of vind je het te veel gevraagd, dat we van producenten eisen dat ze goederen maken zonder schade aan te richten aan mens en milieu?